बातम्या

मानसिक आरोग्य : मनःस्वास्थ राखा मस्त

By nisha patil - 11/10/2023 7:36:04 AM
Share This News:

जागतिक स्तरावर मानसिक आरोग्य विकारांची प्रकरणे झपाट्याने वाढत आहेत. हे विकार केवळ मानसिक आजारापुरते मर्यादित नसावेत, त्यांची काळजी न घेतल्यास अनेक प्रकारच्या शारीरिक आरोग्याच्या समस्याही निर्माण होण्याचा धोका असतो, असे आरोग्य तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे.

जेव्हा मानसिक आरोग्याचा विचार केला जातो तेव्हा त्यात भावनिक, मानसिक आणि सामाजिक परिस्थिती देखील समाविष्ट असते. आपण कसे विचार करतो, अनुभवतो, वागतो, निवड करतो आणि इतरांशी कसे संबंध ठेवतो हे सर्व मानसिक आरोग्यावर अवलंबून असते.

जागतिक मानसिक आरोग्य दिन दरवर्षी 10 ऑक्‍टोबर रोजी जागतिक स्तरावर वाढत्या मानसिक आरोग्य समस्यांबद्दल लोकांना जागरुक करून मन निरोगी ठेवण्यासाठीच्या उपाययोजनांबद्दल शिक्षित करण्याच्या उद्देशाने साजरा केला जातो.
मन निरोगी ठेवण्यासाठी काय करावे यापेक्षा मानसिक आरोग्यावर परिणाम करणाऱ्या गोष्टींची माहिती घेणे अधिक महत्त्वाचे आहे, असे आरोग्य तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. चला जाणून घेऊया मानसिक आरोग्य राखण्यासाठी कोणत्या गोष्टींपासून दूर राहणे आवश्‍यक आहे?

बैठी जीवनशैली तुमच्यासाठी वाईट आहे
मानसिक आरोग्य राखण्यासाठी, तुम्ही शारीरिकदृष्ट्‌या सक्रिय राहणे महत्त्वाचे आहे. बैठी जीवनशैलीमुळे, म्हणजे शारीरिक हालचालींच्या अभावामुळे, सेरोटोनिनचे चांगले संप्रेरक कमी होते, जे मूड ठीक ठेवण्यासाठी थेट आवश्‍यक आहे. या परिस्थितीत तुमच्यात सकारात्मक भावनांचा अभाव असू शकतो.
नियमित योगासने आणि व्यायामाला दैनंदिन दिनचर्येचा भाग बनवून असे धोके कमी करता येतात.

जंक-फास्ट फूड हानिकारक
जंक-फास्ट फूडचे सेवन वजन वाढवते आणि साखरेची पातळी प्रभावित करते असे मानले जाते, परंतु तुम्हाला माहिती आहे का की याचा मानसिक आरोग्यावरही नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो? साखर आणि प्रक्रिया केलेले पदार्थ संपूर्ण शरीरात आणि मेंदूमध्ये जळजळ होऊ शकतात, ज्यामुळे चिंता आणि नैराश्‍य यासह मूड विकार वाढतात. आहारातील अशा गोष्टींचे प्रमाण कमी केले पाहिजे.

कमी झोपेचे दुष्परिणाम
झोपेची कमतरता मानसिक आरोग्याच्या समस्या वाढवू शकते. झोपेच्या कमतरतेमुळे मेंदूच्या काही भागांची क्रिया बदलू शकते. जर तुमची झोप कमी झाली तर तुमच्या निर्णय घेण्याच्या, समस्या सोडवण्याच्या आणि तुमच्या भावना आणि वर्तनावर नियंत्रण ठेवण्याच्या क्षमतेतही बदल होऊ शकतो. सर्व लोकांना दररोज रात्री किमान 6-8 तास झोपण्याची शिफारस केली जाते.