आरोग्य

मधुमेहींच्या डोळ्यांची काळजी

By nisha patil - 3/2/2025 6:56:02 AM
Share This News:

मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी डोळ्यांची काळजी घेणं अत्यंत महत्त्वाचं आहे. मधुमेहामुळे शरीरातले रक्तदाब आणि रक्तातील साखरेचे प्रमाण नियंत्रित न राहिल्यास, डोळ्यांमध्ये विविध समस्या निर्माण होऊ शकतात. यामध्ये डायबेटिक रेटिनोपॅथी (Diabetic Retinopathy), कॅटरेक्ट (Cataract) आणि ग्लुकोमा (Glaucoma) यांसारख्या गंभीर समस्या होऊ शकतात.

मधुमेहामुळे डोळ्यांना होणाऱ्या समस्या:

1. डायबेटिक रेटिनोपॅथी: या स्थितीत, मधुमेहामुळे डोळ्याच्या रेटिना (पार्श्वभाग)मधील रक्तवाहिन्या हळूहळू खराब होऊ लागतात, ज्यामुळे दृष्टिदोष होऊ शकतो.
2. कॅटरेक्ट: मधुमेहामुळे डोळ्याच्या लेन्समध्ये धुसरपणा येतो, ज्यामुळे दिसण्यात समस्या होऊ शकते.
3. ग्लुकोमा: उच्च रक्तदाबामुळे डोळ्याच्या आत दबाव वाढतो, ज्यामुळे दृष्टी कमी होऊ शकते.
4. ब्लर्ड व्हिजन: मधुमेहामुळे रक्तातील साखरेचे प्रमाण अनियंत्रित झाल्यास, डोळ्यांच्या काचपटलावर (lens) पाणी जमा होऊ शकतं आणि त्यामुळे धूसर दिसू लागते.

डोळ्यांची काळजी कशी घ्यावी?

१. रक्तातील साखर नियंत्रणात ठेवा:

• ग्लायसेमिक इंडेक्स आणि रक्तातील साखरेचं प्रमाण यावर लक्ष ठेवा. मधुमेह नियंत्रित ठेवणे म्हणजे डोळ्यांवरील अतिरिक्त ताण कमी करणे.
• डॉक्टरांचे मार्गदर्शन घेऊन इन्सुलिन किंवा मधुमेहाचे औषध नियमितपणे घ्या.

२. डोळ्यांच्या नियमित तपासणी करा:

• मधुमेह असलेल्या व्यक्तींनी दृष्टी तपासणी नियमितपणे केली पाहिजे. प्रतिवर्षी डोळ्यांचा तपास करणे आवश्यक आहे, विशेषतः रेटिनोपॅथी आणि कॅटरेक्टसारख्या समस्यांवर लक्ष ठेवण्यासाठी.
• ऑप्थॅलमोलॉजिस्ट (आय डॉक्टर) कडून डोळ्यांचा तपास करून समस्या लवकर ओळखा.

३. संतुलित आहार:

• पोषक आहार खाणे डोळ्यांसाठी फायदेशीर असतो. व्हिटॅमिन A, C, E, आणि झिंक हे डोळ्यांच्या आरोग्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहेत.
• गाजर, पालक, कांद्याच्या साली, आणि आंब्यांसारख्या पदार्थांमध्ये ल्यूटिन आणि झेक्सँथिन असतात, जे डोळ्यांच्या आरोग्याचे रक्षण करतात.

४. स्मोकिंग आणि मद्यपान टाळा:

• स्मोकिंग आणि मद्यपान यामुळे मधुमेह आणि डोळ्यांच्या समस्या वाढू शकतात. त्यामुळे धुम्रपान आणि मद्यपान टाळणे योग्य आहे.

५. डोळ्यांना आराम द्या:

• जर तुम्ही लांबकाळ स्क्रीनवर काम करत असाल, तर २०-२०-२० नियम पालन करा: प्रत्येक २० मिनिटांनी २० सेकंदांसाठी २० फुट दूर काही पहा.
• डोळ्यांना थोडा वेळ आराम देणं आवश्यक आहे.

६. नियमित व्यायाम करा:

• शारीरिक सक्रियता मधुमेहाचे नियंत्रण ठेवण्यात मदत करते. यामुळे रक्तातील साखरेचे प्रमाण नियंत्रित राहते आणि डोळ्यांवर होणारा ताण कमी होतो.

७. आहारातील मीठ आणि गोड पदार्थ कमी करा:

• शर्करेचा आणि मीठाचा अत्याधिक वापर रक्तदाब आणि साखरेचे प्रमाण वाढवतो, जे डोळ्यांसाठी हानिकारक ठरू शकते.

८. अतिरिक्त वजन कमी करा:

• अतिरिक्त वजनामुळे मधुमेहाची स्थिती अनियंत्रित होऊ शकते, त्यामुळे डोळ्यांच्या आरोग्यावर नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो. तंदुरुस्त ठेवणे आणि वजन नियंत्रणात ठेवणे महत्त्वाचे आहे.

९. सूर्याच्या धुपापासून संरक्षण करा:

• डोळ्यांची हानी टाळण्यासाठी, विशेषतः कॅटरेक्टसारख्या समस्यांसाठी, सूर्यप्रकाशात चांगले UV फिल्टर असलेले गॉगल्स घालणे महत्त्वाचे आहे.