आरोग्य

कुठलाही आजार आपल्याला का होतो?

By nisha patil - 7/2/2025 12:32:54 AM
Share This News:

आजार होण्याचे कारणे विविध असू शकतात, आणि ते शारीरिक, मानसिक, पर्यावरणीय, आणि आहाराच्या पद्धतींवर आधारित असतात. आयुर्वेद, आधुनिक वैद्यकीय शास्त्र, आणि मानसिक शास्त्र प्रत्येकाच्या दृष्टिकोनातून आजार होण्याचे कारणे वेगवेगळ्या प्रकारे समजावून सांगतात. खाली काही मुख्य कारणे दिली आहेत:

1. शरीरातील असंतुलन: आयुर्वेदानुसार, शरीरात त्रिदोष – वात, पित्त आणि कफ – यांचा संतुलन बिघडला तर विविध आजार निर्माण होतात. प्रत्येक व्यक्तीची शरीर रचना आणि दोष यांचं संतुलन वेगळं असतं. जेव्हा हे दोष संतुलित राहतात, तेव्हा शरीर निरोगी असतं. जर यातील कोणताही दोष अधिक प्रमाणात निर्माण झाला, तर रोगाची स्थिती निर्माण होऊ शकते.

2. आहाराची अपुरी संतुलन : अपुरे, असंतुलित किंवा पचनास जड असे आहार घेतल्यामुळे शरीरातील पचनप्रणाली प्रभावित होऊ शकते, ज्यामुळे विविध आजार होऊ शकतात. जसं की, अधिक चरबी किंवा शर्करेचा अधिक वापर, अनहेल्दी फूड, जंक फूड, यामुळे शरीराची कार्यप्रणाली बिघडू शकते.

3. मानसिक ताण : मानसिक ताण, चिंता, आणि दुःखामुळे शारीरिक आरोग्यावर वाईट परिणाम होतो. मानसिक ताणामुळे हॉर्मोनल असंतुलन, निद्रानाश, पचनाच्या समस्या, इत्यादी होऊ शकतात. दीर्घकालीन मानसिक ताण विविध शारीरिक आजारांना जन्म देऊ शकतो.

4. पर्यावरणीय घटक : प्रदूषण, बदलत्या हवामान, अपुरा सूर्यप्रकाश, दूषित जल आणि हवा यामुळे विविध आजार होऊ शकतात. शरीराची प्रतिकारशक्ती (immunity) कमी झाल्यास हे पर्यावरणीय घटक शरीरावर जास्त प्रभाव टाकू शकतात.

5. जन्मजात आणि आनुवंशिक कारणे: काही आजार आनुवंशिक असतात, ज्यांचा शरीरावर जन्मतःच प्रभाव पडतो. उदाहरणार्थ, मधुमेह, उच्च रक्तदाब, कर्करोग यांसारखे काही आजार व्यक्तीच्या कुटुंबातील इतर सदस्यांमध्ये असू शकतात.

6. नैतिकता आणि वर्तनात्मक कारणे : अनियमित जीवनशैली, अपुरा विश्रांती, व्यायामाचा अभाव, वाईट सवयी (उदाहरणार्थ, मद्यपान, तंबाखू सेवन) ह्यामुळेही विविध शारीरिक आजार होऊ शकतात. नियमित व्यायाम, चांगला आहार, आणि योग्य विश्रांती घेतल्यास शरीर निरोगी राहते.

7. अति किंवा कमी शारीरिक क्रियाकलाप (Physical Inactivity or Overactivity): अत्यधिक श्रम किंवा शारीरिक क्रियाकलाप, तसेच शरीराचा व्यायाम व कमीत कमी हालचाल यामुळे शरीरावर परिणाम होतो. शारीरिक हालचाल आवश्यक असते, पण त्याचा अति प्रयोग किंवा कमी केल्यास आजार होऊ शकतात.

आजार होण्यापासून बचाव करण्यासाठी काही उपाय:

1. संतुलित आहार आणि जीवनशैली अवलंबणे.
2. नियमित व्यायाम आणि योगासने.
3. मानसिक शांतता आणि ताण मुक्तता.
4. शुद्ध व निरोगी पर्यावरणात राहणे.
5. चांगली झोप आणि विश्रांती घेणे.
6. पुरेसा पाणी आणि पोषणतत्त्वांचा पुरवठा करणे.

या सर्व कारणांची तडजोड आणि प्रतिबंधात्मक उपायांनी शरीर निरोगी ठेवता येते आणि आजार होण्याचा धोका कमी होतो.